Terugblik: scholing- en intervisiebijeenkomst Dudoc-Alfa, 20 juni 2025

Op 20 juni kwamen de promovendi van lichtingen 2021 en 2024 in Utrecht bij elkaar voor de laatste Dudoc-Alfa scholing- en intervisiebijeenkomst van het academisch jaar 2024-2025.

Door Sarah Badwy (promovenda lichting 2024)

Fred Janssen (hoogleraar Didactiek van de Natuurwetenschappen aan het ICLON) trapte de scholings- en intervisiedag af met zijn workshop ‘Welbewust ontwerpen voor de praktijk: een ecologische benadering.’ Hij benadrukte hoe belangrijk het is dat wat wij ontwerpen als docent-onderzoekers, praktisch bruikbaar is voor docenten. Docenten hebben namelijk vaak geen tijd voor de kern van ons onderzoek, aldus Janssen. Dat heeft niet zozeer te maken met simpelweg ‘geen zin’ hebben in vernieuwing, als wel met dat er in hetgeen ontworpen wordt (zeg, een nieuwe literatuurdidactiek) onvoldoende rekening is gehouden met de klassenecologie. Oftewel, het idee dat de klas een eigen ecosysteem is, met eigen praktijkvormende voorwaarden. Zo handelen docenten intentioneel en streven ze altijd tegelijkertijd meerdere doelen na in een les. Dit noemt Janssen een doelsysteem (‘goal system’). Om een praktisch bruikbare interventie te ontwerpen zou het doelsysteem van de docent het uitgangspunt moeten vormen, betoogt Janssen. Verder doen we er goed aan om onze eigen ‘onderwijsinnovatie’ te verwoorden in vergelijkbare ‘bouwstenen’, die dus al ingeburgerd zijn in de onderwijspraktijk. ‘Innoveren door recombineren’ is Janssens pakkende motto. Breek je innovatie op in brokjes, waarbij de docent kan spelen met de volgorde én dus aan kan sluiten bij zijn eigen doelsysteem en klassenecologie. Soms is simpelweg iets (zeg wederom een literatuurles) in een andere volgorde doen al een vernieuwing.

Na een verkwikkende lunch was het tijd voor de workshop ‘De opbouw van wetenschappelijke papers en van jouw eerste artikel’; opgesteld door de programmamakers en gepresenteerd door Marc van Oostendorp. Alternatieve titel: ‘De vaart erin, deel 2.’ Voor de precieze inhoud en slides verwijs ik jullie graag naar de website van Neerlandistiek.nl waar een heuse webinar is terug te kijken. Belangrijk was het publiek: ;lezers van wetenschappelijke artikelen lezen gericht en willen dus snel de kern kunnen vinden. Dat gaat het makkelijkste als je zakelijk schrijft met minimaal stilistisch en retorisch vernuft, al kan dit alles uiteraard ook gecombineerd worden. Na het plenaire gedeelte gingen we in duo’s uiteen om de opzet van onze eigen eerste wetenschappelijke artikelen te bespreken. Aan het einde van de workshop benadrukte Van Oostendorp het belang van openheid. In je artikel laat je ‘alles zien wat je hebt.’ Voor de lezers moet het transparant zijn: wat je hebt gedaan, hoe je het hebt gedaan en met welk resultaat. Op naar de eerste artikelen!

Daarna wandelden we in intervisiegroepjes door het zonnige centrum van Utrecht. Met een borrel eindigden we de dag, die wederom inspirerend en gezellig was. Met een koud drankje in de hand wensten we elkaar een fijne zomer toe.