Wanneer docenten willen weten hoeveel inzicht leerlingen hebben in de leerstof, stellen ze meestal een bepaald type vragen: niet naar wanneer de Franse Revolutie plaatsvond, maar naar waarom juist toen. Niet naar wie de Keizer der Vijftigers was, maar naar hoe je zijn Ik tracht op poëtische wijze zou kunnen interpreteren. Om dit soort inzichtvragen te kunnen beantwoorden, moeten leerlingen ten minste beschikken over redeneervaardigheden. De onderzoeken van Uddhava Rozendal en Martijn Koek vinden hun raakvlak in vragen over die redeneervaardigheden: wat speelt er zich in het redenerende hoofd van een leerling af en hoe kunnen we leerlingen helpen hun redeneringen te verrijken?

Uddhava richt zich op de formatieve toetsing van causaal redeneren bij Geschiedenis. Hij ontwikkelde een model van causaal redeneren en ontwierp taken die inzicht geven in de wijze waarop leerlingen een oorzaak-gevolg-relatie leggen. Deze taken informeren docenten dan weer over waar zij in de geschiedenisles (meer) aandacht aan zouden moeten besteden om hun leerlingen tot rijkere causale redeneringen te laten komen. Martijn Koek verdiepte zich in kritisch-denkprocessen, met name het pauzeren van automatismen in het denken. Hij onderzocht of en zo ja hoe die processen aangesproken worden in het literatuuronderwijs. Op grond van zijn bevindingen ontwierp hij literatuurlessen die leerlingen kritischer zouden moeten laten denken wanneer zij literaire teksten interpreteren. Tijdens hun presentatie nemen Uddhava en Martijn u mee door hun onderzoeken, van de theorie via onderzoeksmethode naar de onderwijspraktijk. Kritisch meedenken en -redeneren is toegestaan!

Uddhava Rozendal (UvA) – Denken met oorzaak en gevolg: een onderzoek naar het historisch causaal redeneren van leerlingen in het voortgezet onderwijs.

Martijn Koek (UvA) – Literatuur als denkscholing. Een onderzoek naar een nieuwe, op kritisch leren denken gerichte benadering van literatuuronderwijs voor de bovenbouw van het VWO.

Hier vindt u de PowerPointpresentatie van deze workshop.